به نقل از «ایران اکونومیست»

دردسر روسیه برای نفت ایران /«ناوگان شبح» مسکو را انتخاب کرد

تاریخ انتشار: ۲۲ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۷۹۵۷۶

هزینه‌ای که روسیه برای انتقال نفت خود پرداخت می‌کند حداقل 50 درصد بالاتر از نرخ‌های عادی بازار است و در برخی موارد حتی می‌تواند بیش از 100 درصد باشد. این موضوع باعث می‌شود کمک به روسیه برای دور زدن تحریم‌ها از نظر اقتصادی حتی از حمل نفت ایران هم برای مالکان نفتکش‌های غیرقانونی جذاب‌تر باشد.

درحالی که در ماه‌های اخیر غرب تحریم‌هایش را علیه صادرات نفتی روسیه تشدید کرده است، نشریه فایننشال‌تایمز ادعا می‌کند ناوگان کشتی‌های شبح که تا پیش از این نفت ایران را جابجا می‌کردند، حالا ترجیح می‌دهند محموله‌های روسی را جابجا کنند که برایشان سود بیشتری دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

 

تکنیک های روسیه برای مقابله با تحریم ها

از زمانی که محدودیت‌های غرب علیه روسیه در ماه دسامبر تشدید شد، گفته می‌شود کرملین به تکنیک‌های مقابله با تحریم‌ها روی آورده که تهران پیشگام آن است. اکنون به ادعای فایننشال‌تایمز نفتکش‌های «ناوگان شبح» حمل و نقل نفت روسیه را بر عهده گرفته‌اند.

 

 

به ادعای فایننشال تایمز، حداقل 16 کشتی که شبکه «شبح» را تشکیل می‌دادند و به ایران اجازه می‌داد تحریم‌های آمریکا را نقض کند، در دو ماه گذشته شروع به حمل نفت خام روسیه کرده‌اند.

تجارت نفت ایران با کمک کشتی های شبح

بنا به گزارش اکوایران، کشتی شبح به کشتی‌هایی گفته می‌شود که مالک و حرکات خود را به منظور تسهیل نقض تحریم‌ها پنهان می‌کنند. همین شبکه از کشتی‌ها هستند که تجارت نفت ایران و ونزوئلا را امکان‌پذیر می‌کنند.

     

شرکت‌های کشتیرانی و تحلیلگران می‌گویند روسیه که به دنبال مخفی کردن منبع اصلی درآمد صادراتی خود از آمریکا و اتحادیه اروپا است، مالکان و اپراتورهای نفتکش‌ها را با نرخ‌های بالا جذب می‌کند. بر اساس تخمین‌ها، درآمد صادرات نفت روسیه به میزان قابل توجهی نسبت به سطح قبل از جنگ کاهش یافته است.

سوتلانا لوباچیووا، تحلیلگر نفتکش در شرکت کارگزار کشتی گیبسون در لندن، گفت: «ما تعدادی کشتی درگیر در تجارت نفت روسیه مشاهده کرده‌ایم که قبلاً بشکه‌های ایران را جابجا می‌کردند.»

هزینه‌ای که روسیه برای انتقال نفت خود پرداخت می‌کند حداقل 50 درصد بالاتر از نرخ‌های عادی بازار است و در برخی موارد حتی می‌تواند بیش از 100 درصد باشد. این موضوع باعث می‌شود کمک به روسیه برای دور زدن تحریم‌ها از نظر اقتصادی حتی از حمل نفت ایران هم برای مالکان این نفتکش‌های غیرقانونی جذاب‌تر باشد.

فشار در بازار نفتکش ها بیشتر می شود

ایران در ماه‌های اخیر توانسته صادرات نفت خام خود را حفظ یا حتی افزایش دهد. تهران که در زمینه سیاست نفتی از طریق گروه اوپک پلاس با مسکو همکاری می‌کند، به ادعای این نشریه به عنوان حامی کلیدی  ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، محسوب می‌شود.

رقابت برای کشتی‌ها منبع احتمالی تنش در این رابطه است. با این حال، متیو رایت، تحلیلگر شرکت کپلر، یک شرکت تجزیه و تحلیل داده، می‌گوید: «به نظر می‌رسد افزایش تعداد کشتی‌ها در ناوگان شبح که متعلق به شرکت‌های مخفی در کشورهای مختلف هستند، به جلوگیری از مشکلات مرتبط با تامین نفتکش‌ها کمک کرده است.»

انتظار می رود که فشارها در بازار نفتکش‌ها در هفته‌های آینده تشدید شود. تحریم‌های اتحادیه اروپا و سقف قیمت G7 هر دو از روز یکشنبه گسترده‌تر شدند تا شامل صادرات سوخت‌های تصفیه‌شده روسیه مانند گازوئیل و بنزین بشوند.

   

 

 

پس از اجرای ممنوعیت واردات نفت خام روسیه از طریق دریا به اتحادیه اروپا در 5 دسامبر، روسیه مجبور شده است مقصد نفت خام خود را به آسیا تغییر دهد. اکنون که ممنوعیت مشابهی برای فرآورده‌های نفتی این کشور وجود دارد، احتمالاً نیاز دارد که گازوئیل و سایر سوخت‌های خود را نیز به مقاصد دورتری بفرستد.

بررسی حجم نفت صادراتی روسیه با ناوگان شبح

تحریم‌های غرب علیه روسیه نسبت به تحریم‌های آمریکا علیه ایران سخت‌گیری کم‌تری دارد. سقف قیمت G7، تا حدی برای محدود کردن درآمدهای کرملین طراحی شده است، به طوری که همزمان میزان کافی از نفت روسیه در بازار باقی بماند تا از کمبود جلوگیری شود. دلالان کشتی می‌گویند این شرایط، کار با روسیه را جذاب‌تر از معامله با ایران یا سایر کشورهای تحت تحریم شدید مانند ونزوئلا کرده است.

تجزیه و تحلیل فایننشال تایمز نشان می‌دهد که حجم نفت خام صادراتی روسیه از طریق کشتی‌های ناوگان شبح، از کمتر از 3 میلیون بشکه در نوامبر به بیش از 9 میلیون بشکه در ژانویه افزایش یافته است.

یکی از دلالان کشتی گفت که در حالی که تعداد انگشت شماری از اپراتورهای نفتکش بزرگ همچنان از تجارت نفت روسیه اجتناب می‌کنند- مانند شرکت‌های بزرگ نفتی غرب و اپراتورهای کشتی آمریکایی- بسیاری دیگر با توجه به نرخ‌های پیشنهادی و آزادی عمل در قوانین، مایل به همکاری با مسکو هستند.

کلر جونگمن، رئیس سازمان اتحاد علیه ایران هسته‌ای، گفت: «مالکان پشت کشتی‌های [ناوگان شبح] ا اغلب بسیار غیرشفاف هستند و از طریق شرکت‌های پوششی متعددی که برای جلوگیری از تحریم‌ها دائماً در حال تغییر هستند، پنهان می‌شوند.»

 

نفت روسیه همچنان با تانکرهایی حمل می‌شوند که با شرکت‌های بیمه غربی کار می‌کنند. چنین بیمه‌هایی تنها به شرطی در دسترس است که نفت به قیمت کمتر از سقف قیمت G7 خریداری شده باشد. قیمت نفت اصلی صادراتی اورال روسیه با 30 دلار تخفیف به قیمت 40 دلار در هر بشکه فروخته می‌شود، بسیار پایین‌تر از قیمت نفت خام بین‌المللی مانند برنت.

انتقال نفت ایران سودآورتر است یا نفت روسیه؟

لوباچیووا از شرکت گیبسون، گفت که انتقال نفت روسیه سودآورتر است، زیرا برخلاف محموله‌های ایرانی که اغلب زمان بیشتری را در دریا می‌گذرانند تا مکان مبدا خود را پنهان کنند، با تاخیر قابل توجهی مواجه نمی‌شوند. همچنین پالایشگاه‌های کشورهایی نظیر چین که همچنان خریدار بزرگ نفت ایران باقی مانده‌اند، مرتباً نفتکش‌های حامل نفت ایران را در انتظار تخلیه می‌گذارند.

لوباچیووا گفت: «ما گاهی نفتکش‌های ایرانی را دیده‌ایم که ماه‌ها منتظر مانده‌اند. تا جایی که می‌توانیم بگوییم، این اتفاق برای نفت‌کش‌های روسی رخ نداده است، که برای اپراتورها بهتر است، به‌ویژه وقتی نرخ‌های مسیرهای روسیه تا این حد بالاتر است.»

 

 

   

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: فایننشال تایمز انتقال نفت نفت روسیه تجارت نفت نفت ایران نفتکش ها تحریم ها کشتی ها نفت خام

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۷۹۵۷۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تهدید به بازنگری در دکترین هسته‌ای؛ آیا امیدی برای توافق باقی مانده؟

نشانه‌هایی وجود دارد که تماس‌های مخفی بین ایالات متحده و ایران، نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد پرونده هسته‌ای نیز در جریان است.

به گزارش اکوایران، ایران پس از عملیات پهپادی و موشکی به اراضی اشغالی و پاسخ محدود (رژیم) اسرائیل، ارزیابی کرد که توانسته با بازدارندگی هسته‌ای اسرائیل و اتحاد نظامی اسرائیل و آمریکا به طور مؤثری مقابله کند.

بازنگری در دکترین هسته‌ای

به نوشته استیمسون، ایران با دو دشمن روبروست که هر دو از تسلیحات هسته‌ای برخوردار بوده، در حالی که ایران فاقد آن است. با این حال، در صورت تشدید بیشتر تنش‌ها، ایران به احتمال زیاد برای ایجاد بازدارندگی در برابر حملات آینده، به سمت گریز هسته‌ای پیش خواهد کرد.

در آستانه حمله محدود (رژیم) اسرائیل در ۱۹ آوریل، سرلشکر احمد حق‌طلب، رئیس سازمان حفاظت و امنیت هسته‌ای در مورد لزوم بازنگری در استراتژی هسته‌ای ایران در نتیجه افزایش تهدیدات آمریکا و (رژیم) اسرائیل صحبت کرد. او گفت: «اگر اسرائیل تصمیم بگیرد از تهدید حمله به مراکز هسته‌ای ایران به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر تهران استفاده کند، بازنگری در دکترین و سیاست‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و گذر از تحفظات قبلی اعلام‌شده توسط کشور، ممکن و قابل‌تصور است».

هم‌زمان، روزنامه شرق مدعی شد امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل و معاون سابق دبیر شورای عالی امنیت ملی تماس‌های آرام خود با آمریکا را نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد موضوع هسته‌ای نیز ادامه داده است.

بن‌بست مذاکرات و توافق موقت

آخرین دور مذاکرات رسمی هسته‌ای در سپتامبر ۲۰۲۲ با پیشنهادی از سوی جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجه و سیاست امنیتی به پایان رسید که به انجام نرسید.

مذاکره روسیه آمریکا درباره ایران ریابکوف رابرت مالی

ایران خواستار پایان‌دادن به اختلافات با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد مسائل پادمان، لغو تحریم‌های آمریکا علیه سپاه پاسداران و تضمین ایالات متحده مبنی بر تداوم هرگونه توافق فراتر از دولت بایدن بود. چنین امتیازاتی حاصل نشد.

در غیاب توافق رسمی، آمریکا و ایران در ماه می‌۲۰۲۳ در عمان به تفاهم موقتی دست یافتند که ادعا شده بر اساس آن، ایران متعهد شد که غنی‌سازی اورانیوم را فراتر از ۶۰ درصد انجام ندهد، پنج شهروند دوتابعیتی ایرانی‌آمریکایی را آزاد کند و در ازای آن، وجوه بلوکه‌شده‌اش توسط آمریکا آزاد گردد. واشنگتن همچنین سیگنال‌هایی فرستاد که تحریم‌های نفتی علیه ایران را تشدید نخواهد کرد.

هدف از تفاهم موقت میان بِرَد مک‌گورک، هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه و شمال آفریقا در کاخ سفید و علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای وقت ایران دورزدن کنگره آمریکا بود که در غیر این صورت، فرصت بررسی دقیق و احتمالاً مسدودکردن یک توافق رسمی را داشت. با این حال، اسرائیل با این موضوع مخالفت کرد و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر (رژیم) اسرائیل در تماس تلفنی ۸ ژوئن ۲۰۲۳ به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا هشدار داد که اسرائیل به هیچ توافقی بین واشنگتن و تهران پایبند نخواهد بود.

جنگ‌هایی که سد مذاکرات شدند

همچنین همکاری نظامی ایران و روسیه با واکنش منفی کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا مواجه شد. حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به شدت بر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سال ۲۰۱۵ تأثیر گذاشت و عملاً روندی که با ایران در سال ۲۰۰۸ آغاز شده بود را نابود کرد.

جنگ اوکراین

با افزایش قیمت انرژی پس از حمله روسیه به اوکراین، برخی از فشارهای اقتصادی فوری بر ایران کاهش یافت. روسیه و ایران به هم نزدیک‌تر شدند و روایت افول غرب و نیاز به «نگاه به شرق» در تهران قوت یافت.

با این حال، روابط اقتصادی نزدیک‌تر با روسیه و چین نتایج مطلوبی را برای رشد اقتصادی ایران به همراه نداشت. ایران قرار بود مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را در عمان در اواسط اکتبر ۲۰۲۳ از سر گیرد. آغاز جنگ غزه مانع از این امر شد، هرچند گزارش شده که دو طرف در ژانویه ۲۰۲۴ برای بحث در مورد حملات حوثی‌ها در دریای دیدار کردند.

در بحبوحه ادامه جنگ غزه و افزایش تنش‌ها میان آمریکا و گروه‌های مقاومت منطقه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران تولید اورانیوم با خلوص بالا را افزایش داده و از اواسط ۲۰۲۳، کاهش تولید را معکوس کرده است. مقامات آمریکایی بر این باورند که ایران در صورت غنی‌سازی بیشتر، سوخت کافی برای گریز هسته‌ای را در اختیار دارد و زمان لازم برای آن را می‌توان با روز اندازه‌گیری کرد، نه با ۱۲ ماه که توسط برجام تعیین شده بود.

گزینه‌های غرب

هنوز هم برنامه‌هایی روی میز وجود دارد که می‌تواند مذاکرات هسته‌ای را احیا کند. تهران اعلام کرده که عمانی‌ها یک مکانیسم «کم در برابر کم» یا «گام‌به‌گام» مشابه توافق می‌۲۰۲۳ ارائه کرده‌اند. یکی دیگر از احتمالات که توسط علی واعظ و ولی نصر پیشنهاد شده، تقویت همکاری‌های منطقه‌ای به عنوان راهی برای جبران محدودیت‌هایی در برنامه هسته‌ای ایران است.

همچنین گزارش‌هایی از طرح ژاپن برای احیای مذاکرات هسته‌ای به گوش می‌رسد، اگرچه هیچ جزئیاتی منتشر نشده است. ژاپن سابقه‌ای در میانجیگری هسته‌ای ندارد، اما به عنوان میانجی برای دستیابی به آتش‌بس جنگ ایران و عراق نقش مهمی ایفا کرد.

اگر نهایتاً مرگ برجام اعلام شود، غرب سه گزینه دارد: بازدارندگی، اقدام نظامی یا مذاکرات جدید. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که برجام را در سال ۲۰۱۵ تأیید کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود. پیش از آن، بریتانیا یا فرانسه می‌توانند در صورت غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران به سطح گریز هسته‌ای، تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران را «بازگردانند». ایران تهدید کرده که در صورت بازگشت تحریم‌ها، از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (مانند کاری که کره شمالی در سال ۲۰۰۲ انجام داد و سپس به ساخت بمب اقدام کرد) خارج خواهد شد.

سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا ایالات متحده در پی حمله تلافی‌جویانه ایران به اسرائیل در ۱۳ آوریل، تحریم‌های نفتی را تشدید خواهد کرد؟ دولت بایدن تحریم‌های جدیدی را علیه تولید پهپاد و فولادسازی ایران اعلام کرده، اما هیچ اشاره‌ای به تحریم‌های نفتی نداشته است. با توجه به اینکه تنها مزیت توافق فعلی بین دو کشور این بوده که ایران می‌تواند نفت را به چین بفروشد، به احتمال زیاد وضعیت شکننده موجود در طول انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ ادامه خواهد یافت.

با این حال، حتی اگر بایدن در انتخابات پیروز شود، احتمالاً در مورد کاهش تحریم‌ها علیه ایران با احتیاط عمل خواهد کرد.

ممکن است ایران برای حفظ برجام بر روی کاغذ، تا زمانی که قطعنامه سازمان ملل در سال ۲۰۲۵ منقضی شود و شورای امنیت دیگر «درگیر» این موضوع نباشد، از اهرم‌های خارج از موضوع هسته‌ای استفاده کند.

جنگ غزه همچنین هم محدودیت‌ها و هم فرصت‌های ایران و گروه‌های مقاومت را برای مقابله با اسرائیل و آمریکا نشان داد. عملیات مستقیم ایران به (رژیم) اسرائیل، تحلیل دقیق‌تری از واکنش اسرائیل و آمریکا به ایران، خارج از «منطقه خاکستری» را در اختیار تهران قرار داد. ایران با ارزیابی این اطلاعات، می‌تواند برای استفاده در مذاکرات هسته‌ای آتی اهرم فشار به دست آورد.

بهترین راه پیش رو می‌تواند ادامه تعهدات تک‌ماده‌ای از سوی دو طرف بوده و در عین حال، خط‌قرمزها برای جلوگیری از تشدید درگیری در هر دو عرصه هسته‌ای و منطقه‌ای را رعایت کند. با درس‌گرفتن از تجربیات گذشته، هنوز هم یافتن راه‌حلی متوازن برای حل‌وفصل موضوع هسته‌ای بر اساس فرآیندی گام‌به‌گام امکان‌پذیر است.